Mezunlarla İlişkiler

Yekta Kara

Söyleşi
17 Kas 2009
Yekta Kara
Operayı Geniş Kitlelere Ulaştırmak, Sevdirmek...

Rejisör olarak bugüne dek pek çok eser sahneye koydunuz. Bunların hepsi sizin çocuğunuz gibidir mutlaka... Bu eserlerden hangisi sizi çok etkiledi ve farklı buldunuz?

1980 yılından bu yana rejisör olarak çalışmaktayım. Yurtiçinde, yurt dışında pek çok eser sahneye koydum. Tabii ki, her oyunun taşıdığı önem ve bende bıraktığı izler ayrıdır. Ancak "Carmen" bu yapıtlar içinde belki de en önemlisi. Çünkü söz konusu opera birçok açıdan diğerlerine oranla daha farklı özellikler içerir. Fransız besteci George Bizet tarafından 1875 yılında yazılan "Carmen"in, dünyada en sık sahnelenen opera eseri olduğunu biliyoruz. İspanya'nın Seville kentinde geçen öykü, güzel çingene kızı Carmen ve ona aşık olan teğmen Don Jose ile boğa güreşçisi Escamillo arasındaki ihtiraslı aşk üçgenini anlatır.

Operalarda kadınlar genellikle acı çeken, ezilen, ağlayan, eziyet gören karakterlerdir. Oysa Carmen karakteri bu alışılmış tablonun aksine; güçlü, cesur, atak, mert, yaşama ve ölüme meydan okuyan özellikleri nedeniyle opera repertuarında ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Öyle bir karakter düşünün ki, aşkı tükendiğinde gerçeklerle yüzleşip olan biteni tüm açıklığıyla ortaya koyan, karşısındaki erkeğe bu durumu açıkça yansıtabilen yüreklilikte bir kadın. Carmen'i opera literatüründeki ilk "feminist" olarak tanımlayabiliriz. Yapıt aynı zamanda müziği ile de bestecilere yeni açılımlar sağlamıştır.

Benim her zaman önemsediğim temel mesele operanın geniş halk kitlelerine ulaşabilmesi. Kanımca "Carmen" operası da bu amaca yönelik doğru bir seçim. Nitekim 2007 yılında Fransa'da sahneye koyduğum "Carmen"in prömiyeri Paris'in en büyük gösteri mekanı olan Bercy'de 10 bin izleyici önünde yapıldı.

Kalabalık kitlelerin operayı seyrediyor olması beni her zaman çok heyecanlandırmıştır, "Carmen"de de böyle oldu. Oyun daha sonra Budapeşte'ye, Cenevre'ye, Viyana'ya, Prag'a, Lizbon'a, Fransa'nın bütün büyük kentlerine, Almanya'da çeşitli şehirlere ve Meksika, Brezilya, Şili, Arjantin gibi Güney Amerika ülkelerine turneye çıkarak birçok ülkede gösterilerine devam etti, 100.000 leri aşan bir seyirci kitlesine ulaştı. Ayrıca bu yapıtta on yedi farklı ulustan sanatçılarla ve teknik kadroyla çalıştım. 200 sanatçı ve çok büyük bir teknik kadronun desteğiyle eseri "Anıtsal Opera" anlayışıyla sahneye koydum. "Carmen"in rejisini yaparken çağdaş teknolojinin tüm olanaklarından yararlanma şansına eriştim...

Bu yaziyi paylas